جرثقیل دستی Chain block یکی از ابزار آلاتی است که اغلب با بکارگیری اتصالات زنجیری استفاده می شود. جرثقیل دستی را در قابلیت های لیفتینگ 1 الی 10 تن بیشتر مورد استافده قرار می دهند. البته ظرفیت تولید شده جرثقیل دستی تا 25 تن می باشد اما در تناژ بالا دارای سرعت عمل بسیار پایینی است. جرثقیل دستی یک راهکار کارگاهی بسیار ایده آل برای لیفتینگ بار بالاخص در مواردی است که دسترسی به الکتریسیته وجود ندارد و یا سیم کشی برای اتصال جرثقیل سقفی برقی می تواند با مخاطراتی همراه باشد. علاوه بر این از آنجا که اغلب جرثقیل های برقی از برق 3 فاز استفاده می کنند استفاده از جرثقیل دستی می تواند راهکاری بسیار ساده برای لیفتینگ محسوب گردد. جرثقیل دستی اغلب بصورت 2 کاره مورد استفاده قرار می گیرد اما برخی از برند های تولید کننده به تولید ترولی های دستی و یا زنجیری نیز برای اتصال بر روی ریل جرثقیل دستی پرداخته و قابلیت استفاده بصورت چهار کاره را نیز دارند. علاوه بر این بسیاری از انواع ترولی ها بصورت آزاد بر حسب سایز ریل و تناژ جرثقیل دستی برای تبدیل جرثقیل 2 کاره به چهار کاره عرضه شده اند. تکین بکسل وارد کننده و عرضه کننده جرثقیل دستی با برند های ژاپنی، کره ای و چینی در ایران می باشد.
جرثقیل دستی یک سازه کاملا مکانیکی می باشد که با بکار بردن یک نسبت فیزیکی که دو نقطه از چرخدنده ها با قطر های نابرابر که سوار بر یک شافت مرکزی هستند دارای سرعت زاویه ای برابر هستند برای لیفتینگ بار استفاده می کند. ساختار جرثقیل دستی متشکل از یک بلوک می باشد که جنس بلوک از آلیاژ های سخت آلومینیومی می باشد و بلوک نقش یک محافظ را برای جلوگیری از تماس مستقیم با اجزای داخلی و ممانعت از وزد گرد و غبار به داخل چرخدنده ها بر عهده دارد. در داخل بلوک جرثقیل دستی از یک شافت مرکزی نگهدارنده چرخدنده ها استفاده شده است. در برخی از انواع جرثقیل دستی از بوش و در برخی دیگر از یک بلبرینگ برای تعلیق بهتر بار استفاده شده است. علاوه بر اجزای داخلی بلوک جرثقیل دستی از دو قلاب یکی در بالا معروف به قلاب سقفی و یکی در پایین معروف به قلاب بار برای اتصال جرثقیل دستی در بالا و پایین استفاده شده است. دو عدد زنجیر یکی از جنس آهنی با تنسایل پایین بر روی چرخدنده با قطر بیشتر معروف به زنجیر دستی و یکی از جنس فولادی و بر روی چرخدنده با قطر کمتر معروف به زنجیر بار استفاده شده است. زنجیر بار در ساختمان جرثقیل دستی اغلب از فولاد گرید G80 مورد استفاده قرار می گیرد. تکین بکسل وارد کننده و عرضه کننده انواع جرثقیل دستی و استعلام قیمت جرثقیل دستی در ایران می باشد.
جرثقیل دستی ویتال VITAL از نوع زنجیری که محصولی از کشور ژاپن می باشد یکی از شناخته شده ترین و با کیفیت ترین نوع جرثقیل دستی سقفی نه تنها در ایران بلکه در سطح جهان می باشد. جرثقیل دستی ویتال که بصورت تخصصی توسط این این تولید کننده که تمرکز آن تنها بر نوع مکانیکی و غیر الکتریکی جرثقیل های سقفی متشکل از انواع پولیفت، ترولی دستی یا زنجیری و جرثقیل دستی است تولید می شود. جرثقیل دستی ویتال در واقع در تناژ کمتر از 10 تن تولید می شود که سرعت عمل جرثقیل دستی هر چند کم اما قابل قبول می باشد. ضریب امنیتی بکار گرفته شده در تولید جرثقیل دستی ویتال VITAL اصلی ژاپنی 5:2 می باشد بدین معنا که هر جرثقیل دستی تا 2.5 برابر ظرفیت اسمی خود را در تست حمل می کند. البته اغلب کالاهای موجود در بازار ایران که تحت نام جرثقیل دستی ویتال عرضه می شوند نمونه های طرح با پلاک و نام دیتال اما تولید کشور چین هستند. با این وجود و با در نظر داشتن تفاوت قیمت بسیار بالای جرثقیل دستی اصلی و طرح کاربری نمونه های طرح نیز به نسبت قیمت مناسب می باشد.
جرثقیل دستی 4 کاره 4D manual chain block در واقع نوعی از جرثقیل دستی است که بجای اتصال بر روی سقف از طریق قلاب اتصال همراه با ترولی و بر روی ریل های سقفی دارد. ترولی جرثقیل دستی اغلب یا از نوع زنجیری و یا از نوع ساده تولید می شود که ترولی زنجیری با گرداندن یک زنجیر دستی از نوع زنجیر آهنی گرید G43 گالوانیزه به حرکت در می آید و نوع ساده این ترولی برای جرثقیل دستی صرفا با اعمال نیرو و ایجاد زاویه در آویز بار به حرکت در می آید. معرف ترین تولید کننده انواع ترولی سطقفی برای جرثقیل دستی در دنیا نیز برند ویتال VITAL ژاپن است که بصورت تخصصی تنها در زمینه تولید ابزار آلات دستی لیفتینگ بار شامل جرثقیل دستی، پولیفت و ترولی دستی فعالیت دارد. سایز ترولی جرثقیل دستی متناسب با سایز ریل سقفی که از تیر آهن تشکیل می شود انتخاب می شود اما باید دارای میزان حداقلی برابر با قابلیت اسملی لیفتینگ جرثقیل دستی باشد.
اغلب انواع جرثقیل دستی بصورت 2 کاره تولید می شوند بدین مفهوم که اتصال آنها از طریق قلاب و بر روی یک قلاب دیگر که بر روی سقف نصب شده است صورت می پذیرد. با این وجود با توجه به محدودیت هایی که برای انتقال بار پس از لیفتینگ برای جرثقیل دستی دو کاره وجود دارد قابلیت جایگزینی این قلاب با یک ترولی سقفی که امکان حرکت بار را پس از لیفتینگ در راستای افقی با اعمال حداقل نیرو برای جرثقیل دستی فراهم می آورد وجود دارد. ترولی جرثقیل دستی یک سازه مکانیکی می باشد که در نقطه اتصال بر روی ریل های سقفی برای ایجاد حراقل سایش و صدا اغلب از واشر هایی لاستیکی استفاده می کند. سایز ترولی جرثقیل دستی که در دو شکل یعنی زنجیری و ساده تولید می شود تابع دو فاکتور یعنی سایز ریل که خود ریک نیز بر حسب فابلیت لیفتینگ جرثقیل دستی انتخاب شده است صورت می پذیرد. معتبر ترین برند تولید کننده این ریل های سقفی برای اتصال بر روی جرثقیل دستی برند ویتال ژاپن می باشد. تکین بکسل وارد کننده و عرضه کننده انواع و کلیه اتصالات جرثقیل دستی و ترولی سقفی در ایران می باشد.
جرثقیل دستی 1 تن زنجیری طرح
جرثقیل زنجیری دستی 2 کاره هرینگتون
جرثقیل دستی طرح ویتال چینی
قطعات و اتصالات جرثقیل دستی
تعمیرات جرثقیل دستی
ترولی جرثقیل دستی برند ویتال
ترولی زنجیری جرثقیل دستییکی از مهمترین دلایل انتخاب جرثقیل دستی و ترجیح آن در برخی از کاربری ها به جرثقیل برقی قیمت جرثقیل دستی می باشد. به سبب عدم وجود موتور الکتریکی، گیربکس (که اغلب در جرثقیل های برقی چند سرعته دیده میشود) و دسته کنترل در کل قیمت جرثقیل دستی تا چند برابر پایین تر از جرثقیل برقی با همان توان اسمی لیفتینگ بار می باشد. علاوه بر سه مورد یاد شده در بالا جرثقیل دستی اغلب 2 کاره بوده و بدون داشتن ترولی و بدون نیاز به داشتن ریل سقفی و تنها با یک قلاب نیز اتصال پیدا می کند که تمامی این موارد سبب پایین بودن قابل توجه قیمت جرثقیل دستی نسبت به جرثقیل برقی محسوب می شود. با این وجود شرایطی نیز وجود دارد که بکارگیری جرثقیل دستی می تواند بسیار زمان بر و انرژی بر باشد. توجه به این نکته که با بالا رفتن توان اسمی لیفتینگ جرثقیل دستی سرعت عملکرد آن بصورت عکس پایین می آید. این امر در مورد جرثقیل برقی نیز به همین منوال صدق می کند اما با توجه به اینکه نیروی ماشین برای به گردش آوردن زنجیر آهنی در این ماشین صنعتی بکار گرفته می شود پایین بودن سرعت چندان آزار دهنده نمی باشد. از این روست که با وجودی که جرثقیل دستی حتی تا تناژ 25 تن نیز تولید می شود پیشنهاد به استفاده از آن در توان زیر 10 تن است.
با توجه به اصل تبدیل که در مورد چرخدنده های داخلی بلوک های جرثقیل دستی صورت می گیرد هر اندازه قابلیت لیفتینگ بار و ظرفیت بارگیری جرثقیل دستی بالا رود نسبت قطر چرخدنده بزرگتر متصل به زنجیر دستی نسبت به قطر چرخدنده کوچکتر متصل به زنجیر بار فولادی افزایش پیدا می کند. این امر باعث می شود که سرعت گردش چرخدنده متصل به بار در جرثقیل دستی با افزایش قابلیت لیفتینگ کاهش پیدا کرده و در تناژ بالا بسیار اندک باشد. از همین روست که برای لیفتینگ بار بالای 10 تن و به منظور کاهش تلفات نیروی انسانی پیشنهاد به کاربری جرثقیل برقی به جای جرثقیل دستی می باشد. در صورت الزام به بکارگیری جرثقیل دستی در صورت عدم دسترسی به الکتریسیته پیشنهاد می شود از جرثقیلی متناسب با بار استفاده شود و بعنوان مثال استفاده از جرثقیل دستی 5 تن برای لیفتینگ بار هایی که حداکثر به 2 تن می رسند تنها سبب پایین آمدن سرعت، راندمان کاری و هدر رفتن توان انسانی می شود.
با بالا رفتن تدریجی قیمت جرثقیل دستی نسبت به گذشته در صورت بروز اختلالاتی در عملکرد این ابزار لیفتینگ خدمات تعمیرات و تعویض قطعات جرثقیل دستی دارای توجیه اقتصادی بوده و با توجه به اینکه بسیاری از قطعات من جمله بدنه بلوک جرثقیل دستی، زنجیر و قلاب بار و سقفی اغلب دارای طول عمر بسیار بالایی هستند خدمات تعمیرات این ماشین صنعتی با تعویض و گاهی تعمیر برخی از قطعات داخلی بلوک و با هزینه ای اندک قابل اجرا و استفاده منجدد خواهد بود. در اغلب موارد تعویض بوش ها و بلبرینگ های داخلی بلوک جرثقیل دستی، تعویض چرخدنده های درگیر داخلی که نقشی اساسی در لیفتینگ بار با توجه به نسبت قطر دارند، روانکاری و فیکس کردن قطعات و اجزای داخلی جرثقیل دستی میسر می شود.
در صورت نیاز به تعویض قطعات و اجزای داخلی جرثقیل دستی برای موارد چینی با توجه به در دسترس بودن با هزینه اندک و با سرعت بالا انجام شده و در مورد برند های خاص تر تلاش برای تعمیر و جایگزینی قطعات یدکی جرثقیل دستی با قطعات اصلی و همراه با استعلام قیمت و اعلام به صاحبان دستگاه ها انجام می شود. بازرگانی تکین بکسل عرضه کننده کلیه خدمات جرثقیل دستی و برقی و کلیه ادوات لیفتینگ در ایران می باشد.
